Thiên nhiên luôn mang đến những điều bí ẩn không thể đoán trước được. Trong bối cảnh sự toàn cầu hóa ngày càng gia tăng, các hiện tượng thời tiết bất thường cũng ngày càng tăng và gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng, bao gồm hiện tượng vòi rồng. Vậy vòi rồng là gì? Tại sao hiện tượng này lại xảy ra? Nguyên nhân gây ra màu rồng là gì?
Tìm hiểu về vòi rồng
Theo từ điển khí tượng học, vòi rồng là một hiện tượng cột khí xoáy mạnh mẽ, hút từ mặt đất lên tới các đám mây vũ tích, tạo thành hình dạng giống như phễu di động, nhìn giống như một cái vòi. Thường thì vòi rồng được hình thành khi lốc xoáy di chuyển trên mặt nước của hồ hoặc biển, và thường đi kèm với tiếng sấm sét. Tuy nhiên, phạm vi đường kính của vòi rồng thường nhỏ hơn rất nhiều so với lốc xoáy.
Âm thanh của lốc xoáy thường là tiếng gầm lớn và liên tục, giống như tiếng nước chảy ào ạt từ thác nước hoặc tiếng mở cửa kính ô tô khi lái xe ở tốc độ cao.
Nhìn từ xa, một cơn lốc xoáy trông giống như một cột nước, có thể có màu đen hoặc trắng tùy thuộc vào các mảnh vụn mà nó nhặt được trong quá trình di chuyển.
Trong quá trình di chuyển, lốc xoáy có thể cuốn và ném mọi thứ ra xa hoặc phá hủy mọi thứ trên đường đi của nó, khiến nó trở thành một hiện tượng khí tượng đặc biệt nguy hiểm. Lốc xoáy là một dòng xoáy không khí nhỏ nhưng cực kỳ mạnh mẽ. Lốc xoáy hình thành ở bắc bán cầu thường quay ngược chiều kim đồng hồ xung quanh tâm áp suất thấp, trong khi những cơn lốc xoáy ở nam bán cầu quay theo chiều kim đồng hồ. Tốc độ gió tối đa có thể đạt 120-150 km/h.
Lốc xoáy lửa là hiện tượng xảy ra trong các vụ cháy rừng khi không khí nóng bốc lên khiến không khí xung quanh tràn vào lấp đầy khoảng trống, tạo ra dòng xoáy. Đây là một hiện tượng hiếm gặp nhưng tự nhiên đôi khi được quan sát thấy.
Nguyên nhân sinh ra vòi rồng
Vòi rồng xuất hiện do tác động của cơn dông mạnh hoặc cơn dông siêu mạnh. Những nơi thường xuyên bị ảnh hưởng bởi cơn dông mạnh có khả năng gây ra lốc xoáy mạnh. Đôi khi, vòi rồng có thể xuất hiện do dải gió giật mạnh hoặc cơn bão.
Khi một khối không khí ẩm và nóng di chuyển dưới một khối không khí lạnh và khô, nó sẽ tạo ra một sự tương tác mạnh mẽ và có thể tạo ra những xoáy khí. Hiện tượng này được gọi là vòi rồng. Quá trình này bắt đầu bằng sự tương tác giữa cơn dông và gió, khi tầng khí nóng bên dưới được đẩy lên và xoay tròn trong không khí. Sau đó, dòng khí lạnh phát triển và di chuyển xuống mặt đất bên phía khác của cơn bão. Tốc độ của dòng khí có thể lên đến hơn 160 km/h.
Những trận vòi rồng lớn nhất lịch sử
Vòi rồng trên thế giới
Vào ngày 18 tháng 3 năm 1925, 3 bang Illinois, Missouri và Indiana đã chứng kiến đến 7 lốc xoáy xảy ra đồng thời. Sự kiện này đã gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng với 740 người thiệt mạng và 2.027 người bị thương, đồng thời cướp đi nhiều cấu trúc hạ tầng khi vận tốc gió đạt đến hơn 400 km/h. Với sự xuất hiện của vòi rồng, nhiều công trình xây dựng đã bị phá hủy. Đây được xem là vòi rồng tồi tệ nhất từng được ghi nhận tại Hoa Kỳ.
Vào ngày 6 tháng 5 năm 1840, một trận lốc xoáy tàn phá đã ập đến vùng dọc theo sông Mississippi ở Louisiana và Mississippi, làm 317 người thiệt mạng và 109 người bị thương. Những con số này chưa bao gồm các nô lệ thời đó.
Ngày 3 tháng 4 năm 1974, một thảm họa lốc xoáy đã xảy ra khi 148 lốc xoáy nhỏ hợp thành một cơn lốc xoáy lớn, khiến cho 315 người từ bắc Alabama đến bang Ohio bị thiệt mạng.
Vào ngày 27 tháng 5 năm 1896, vòi rồng St. Louis đã xảy ra tại các bang Missouri và Illinois, khiến 255 người thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương.
Ngày 6 tháng 4 năm 1936, một cơn lốc xoáy đã ập vào Gainesville, Georgia, gây ra thảm họa khi làm 203 người thiệt mạng và gần 1.600 người bị thương. Đồng thời, cơn lốc xoáy này đã phá hủy 4 tòa nhà và 750 ngôi nhà tại thị trấn Georgia.
Vào ngày 9 tháng 4 năm 1947, trận lốc Woodward đã tàn phá nhiều vùng của các bang Texas, Oklahoma và Kansas, khiến 181 người thiệt mạng và 970 người bị thương.
Vòi rồng tại Việt Nam
Kết luận
Như vậy các bạn đã biết được nguyên nhân sinh ra vòi rồng rồi đúng không. Để tránh thiệt hại lớn, cần thiết phải thực hiện các biện pháp dự đoán trước. Trong đó, bảo vệ môi trường sống là cần thiết, chúng ta cần đồng tâm bảo vệ môi trường và hạn chế các tác động gây ô nhiễm môi trường để làm chậm quá trình biến đổi khí hậu toàn cầu.
